Een slimme meter kan ook andere gegevens doorgeven en op afstand worden bediend (sluiten, openen, vooruitbetaling, aanpassing van het vermogen, enz.)

De slimme meter geeft altijd 4 meterstanden:

1. 1. Consumptie tijdens de uren met hoge tarieven (dag)
   2. Consumptie tijdens lage tariefperiodes (nacht en weekend)
   3. Huidige teruglevering tijdens periodes met hoog tarief (dag)
   4. Stroom teruglevering tijdens lage tariefperiodes (nacht en weekend)

Voor eigenaars van fotovoltaïsche installaties helpt de slimme meter bij het bepalen van het prosumententarief (in Vlaanderen en Wallonië), dat dankzij de nieuwe meter nauwkeurig kan worden berekend en gefactureerd. Met een vermogen van meer dan 10 kVA kan een systeemeigenaar met een slimme meter de op het net ingevoede elektriciteit verkopen aan een elektriciteitsleverancier.

1. Voldoe aan de behoeften van de klant: een slimme meter bespaart geen elektriciteit, maar maakt het wel mogelijk beter op het eigen energieverbruik te letten. Later zal het ook mogelijk zijn de meterstanden op afstand af te lezen, zodat de netbeheerder de stroom van het energieverbruik in het net beter kan regelen. Door regelmatig de meterstanden op te nemen, kunnen eventuele storingen ook sneller worden opgespoord en verholpen.

2. HET VERSTERKEN VAN DE ENERGIE-REVOLUTIE: De slimme meter is het antwoord op de grote verandering in het energienetwerk, die een modernisering van het net vereist. Het aantal windmolenparken, warmtepompen en soortgelijke systemen voor energieopwekking neemt voortdurend toe en ook de elektrische mobiliteit ontwikkelt zich. De slimme meter moet bijdragen tot de verwezenlijking van de klimaatbeleidsdoelstellingen die de Europese Unie voor 2030 heeft vastgesteld, namelijk: de vermindering van de CO2-uitstoot, het gebruik van hernieuwbare energiebronnen en de optimalisering van het energieverbruik.

3. OVEREENSTEMMING MET WETTELIJKE VERPLICHTINGEN: Voor meer informatie over wettelijke verplichtingen, zie de CWaPE website (alleen in het Frans) en het Decreet van 19 juli 2018.

4. METING VAN VERBRUIK EN INVOER: Deze twee metingen moeten onafhankelijk van elkaar worden verricht. Dit geeft een elektriciteitsproducent de mogelijkheid zijn elektriciteitsproductie aan een leverancier te verkopen.

In België beslissen de gewesten over de invoering van een slimme meter. Na studies en tests in duizenden gezinnen werd besloten om in heel België elektronische meters te installeren.

In Wallonië zijn sinds begin 2020 al slimme meters geïnstalleerd bij klanten die daarom hebben gevraagd.

Vanaf 2023 zal de installatie en activering automatisch plaatsvinden in de volgende gevallen: voor klanten met een budgetmeter, voor klanten van wie de meter defect is en vervangen moet worden, en overal waar een nieuwe meter moet worden geïnstalleerd.

Ores en Resa hebben tot dusver alleen slimme meters voor elektriciteit geïnstalleerd.

In Brussel worden slimme meters geïnstalleerd in de volgende gevallen: bij een nieuwe aansluiting, bij de vervanging van een defecte meter en wanneer een fotovoltaïsch systeem wordt geïnstalleerd.

Ook in Brussel is nog niet voorzien in de installatie van slimme meters voor gas.

In Vlaanderen zijn slimme meters voor elektriciteit en gas al sinds 1 juli 2019 geïnstalleerd. De prioriteit ligt daar bij nieuwe gebouwen, eigenaars van fotovoltaïsche systemen en klanten met een budgetmeter. Voor de rest van de huishoudens, heeft Fluvius een schema opgesteld. Consumenten kunnen ook een persoonlijk verzoek indienen. In dat geval is de installatie echter onderworpen aan een vergoeding.

Tegen 2034 moeten alle Vlaamse huishoudens met dit toestel zijn uitgerust.

Hoewel de slimme meter controversieel is, is het niet mogelijk zich te verzetten tegen de installatie ervan, tenzij u over een speciale vergunning beschikt. Veel mensen plaatsen vraagtekens bij de productie van elektromagnetische golven (met negatieve gevolgen voor de gezondheid), het gebruik van persoonsgegevens (wie verbruikt wat, wanneer), het risico van hackingaanvallen, de korte levensduur, de kosten, enz.

Om een betere bescherming van de persoonlijke levenssfeer te garanderen en het gebruik van de persoonlijke verbruiksgegevens (onder meer voor commerciële doeleinden) te beperken, kan de consument ervoor kiezen de “communicatiefunctie” te deactiveren en zo de overdracht van gedetailleerde verbruiksgegevens te verhinderen.

De investeringen in verband met de invoering van slimme meters, zoals de aanpassing van het netwerk, komen ten laste van de netwerkbeheerders. Zij zullen de kosten hoogstwaarschijnlijk doorberekenen aan de consument in de vorm van aansluitings- en huurkosten. Volgens de netbeheerders zijn de kosten van een slimme meter vergelijkbaar met die van een klassieke meter.

Consumenten die een slimme meter willen laten installeren, moeten rekenen op een kostprijs van ongeveer 150 euro. In Wallonië heeft de regering bonussen goedgekeurd die residentiële klanten tot eind 2023 kunnen krijgen voor het installeren van de meter.

Op 1 oktober 2020 werd het decreet van kracht en vanaf die datum wordt het prosumertarief aan de klanten aangerekend via de jaarlijkse eindafrekeningsfactuur van de elektriciteitsleverancier.

Het prosumententarief is een jaarlijkse forfaitaire vergoeding, die een prosumer (een verbruiker, die zelf energie produceert zoals een eigenaar van zonnepanelen, kleine windmolen, hydro- en warmtekrachtinstallatie) moet betalen.

Er zijn twee berekeningsmethodes:

• U beschikt over een elektromechanische meter: Het prosumertarief is een capacitair tarief, bepaald door CWaPE en uitgedrukt in EUR/kWe, dat van toepassing is op het netto elektrisch vermogen dat door de productie-installatie kan worden opgewekt. CWaPE gaat ervan uit dat 37,76% van de geproduceerde energie rechtstreeks wordt verbruikt door uw woning. De rest van uw verbruik, dus 62,24%, wordt op een ander moment afgenomen van het distributienet. Het prosumertarief wordt berekend op deze afname van het distributienet.
• U beschikt over een slimme meter met dubbele-stroomfunctie: de energie die in het net wordt geïnjecteerd en de energie die van het net wordt afgenomen worden apart gemeten. De berekening van het bedrag gebeurt op basis van de werkelijk van het distributienet afgenomen kWh. Indien dit bedrag hoger ligt dan het hierboven uitgelegde capacitair tarief, dan wordt het capacitair tarief toegepast.

Dus wordt steeds het tarief toegepast dat het voordeligste is voor de klant.

Ontdek de video met uitleg van de CWaPE:

Bereken het voor u voordeligste prosumententarief

Gebruik de tariefsimulator van de CWaPE, om uw prosumententarief te berekenen.

Film op YouTube van de CWaPE betreffende het prosumententarief: https://youtu.be/uplqYPp4V08

Het Waals Gewest kent aan residentiële klanten een premie toe die beschikken over een installatie voor gedecentraliseerde elektriciteitsproductie met een vermogen gelijk aan of kleiner dan 10 kVA en die niet het statuut van beschermde klant genieten.

2020-2021: financiëring van 100% van het prosumententarief

Ti0jdens deze twee jaren word het prosumententarief aan zonnepaneleneigenaren gefactureerd. De prosumenten ontvangen een jaarlijkse vergoeding van hun netbeheerder, van 100% van het tarief.

2022-2023: financiëring van 54,27% van het prosumententarief

Tijdens deze twee jaren bedraagt de vergoeding nog maar 54,27%. Deze wordt ook door de netbeheerder gestort. De resterende 45.73% vallen ter laste van de prosumer.

Vanaf 2024: 100% van het prosumententarief valt ten laste van de prosumer.

Vanaf 1 januari 2024 zal de jaarlijkse forfaitaire vaste vergoeding volledig ten laste van de prosumer vallen.

Gratis installatie van een bidirectionele meter

Het Waalse Parlement biedt de mogelijkheid aan, om een bidirectionele meter te laten plaatsen, op kosten van het Waalse Gewest, afhankelijk van de beschikbaarheid van het hiervoor bestemde openbare krediet.

Dankzij een bidirectionele meter kunt u kiezen voor een proportioneel tarief (in plaats van een forfaitair bedrag). Dit betkend, dat u maar de kosten betaald voor de elektriciteit die u effectief afneemt van het net.

Als u uw huidige meter wenst te vervangen door een bidirectionele meter, dient u een aanvraag in te dienen bij uw netbeheerder.

• De prosumers aansporen om de zelf opgewekte energie te verbruiken in plaats van ze in het net te injecteren.
• Alle prosumers tot 2024 met een bidirectionele meter uit te rusten.